Tweet
Voeding van kromsnavels
Van oorsprong eten de grote papegaaien zaad en fruit. De grootte van hun snavel bepaalt grotendeels de grootte van het zaad en de noten die ze kunnen kraken. In het wild kunnen papegaaien 40-50 verschillende fruit, zaad, noten, bessen en nectar eten, afhankelijk van wat er op dat moment voorradig is. Vele soorten kromsnavels eten ook insekten en larven, waarna aktief gezocht wordt in de bomen of die toevallig mee opgegeten worden met ander voedsel.
Deze bron van natuurlijke eiwitten vullen het dieet aan. Het natuurlijke dieet heeft in het algemeen een vrij hoog gehalte aan vitamine A. In gevangenschap levende papegaaien moeten een dieet krijgen, dat in hun behoeften voorziet. Een manier om dit te verkrijgen is om hun natuurlijke dieet na te bootsen. Maar dat is niet eenvoudig. Dit houdt niet noodzakelijkerwijs in dat hun duur tropisch fruit gegeven moet worden Wel moet alles aangewend worden om de vogels een gevarieerd en uitgebalanceerd dieet te geven met deels vers voedsel. Voor de meeste grote papegaaien moet het dieet bestaan uit 25% zaden en noten, 25% klaargemaakte balletjes eivoer of hondenkoekjes en 50% fruit, groente en peulvruchten, plus wat dierlijk eiwit en andere dingen zoals hieronder genoemd: Nog beter is een volledig gepeletteerd voeder.
Traditioneel worden de volgende voeders verstrekt:
Papegaaien zaadmix
De papegaaienmix die in de handel is, bevat vaak te veel vethoudende zaden (vooral zonnebloempitten en pinda's). Het bevat vaak te weinig eiwit, vitamine A en Calcium en bevat relatief te veel Fosfor en vetten.
Zaden kunt u reeds gemengd krijgen of u kunt uw eigen zaden mengen. Geschikte zaden zijn tarwe, haver, maïs en gierst en peulvruchten. Deze zaden voorzien alleen in de energievoorziening. Eiwitten, vitaminen en mineralen moeten extra verstrekt worden in de vorm van eivoer.
Oliezaden
Men moet er aan denken dat dit soort zaden in de natuur meestal slechts een korte periode in het jaar beschikbaar zijn voor wilde papegaaien. Ofschoon het een goede energiebron
is, moet men ze beperkt geven om overgewicht van uw vogels te voorkomen. Zij bevatten veel cholesterol en zijn arm aan vitamine A en calcium.
Fruit
U kunt ze een grote verscheidenheid aan fruit geven, zoals appels, pruimen, eetbare bessen, sinaasappels en druiven.
Groenten
Hiervan kunt u veel soorten proberen te geven. Zoals wortels, selderij, koolsoorten, zoete maïs, waterkers, sla, paprika, pepers en gekookte wortels. (Avocado is giftig!)
Peulvruchten
Erwten, bonen en andere peulvruchten bevatten veel proteïne (eiwitten) en weinig vet en deze zijn geschikt voor grotere papegaaien. Was deze zaden eerst en zet ze daarna in de week. De meeste kromsnavels zullen anders deze harde erwten en bonen vrijwel zeker laten liggen.
Dierlijk eiwit
Dit is een bron van wezenlijk belangrijk. Eiwitten zijn opgebouwd uit aminozuren. In de darm worden eiwitten afgebroken tot losse aminozuren, waarna het lichaam er zelf weer nieuwe eiwitten mee bouwt. Vaak worden losse aminozuren door het drinkwater gegeven. Maar deze bieden qua voedingswaarde geen voordelen boven complete eiwitten en zijn wel veel duurder. Krekels en meelwormen zijn volop beschikbaar in de dierenwinkels. Maar deze zijn als voer niet ideaal omdat ze relatief weinig calcium bevatten. Insecten kunnen met mate gegeven worden net als gekookt (!) mager vlees, stukjes vis en magere kaas. Grotere papegaaien kunnen genieten van een kluif met goed gekookt (!) vlees eraan. Geef geen biefstuk tartaar of rauwe kip. Rauw vlees bevat vaak Salmonella bacteriën. Van deze en andere bacteriën worden wij mensen nog niet direct ziek van, maar de vogels die een veel minder sterk maagsap maken wel. Geef ook geen maden of insekten zoals huisvliegen, omdat die mogelijk een bron van bacteriële infectie zijn. Olie van de lever van een kabeljauw is een goede bron van calcium en vitaminen maar is vaak onsmakelijk.
Eivoer
Eivoer is een prima bron van dierlijk eiwit. Het grote probleem bij veel papegaaiachtigen is dat zij uit een dieet de zaden selecteren die zij lekker vinden en de rest 9waaronder juist het eivoer!) laten liggen. Om dit te voorkomen kan door het zaden-eivoer mengsel wat havermout gemengd worden. Als het geheel met een zeer kleine hoeveelheid water rul gemaakt wordt, zorgt het havermout ervoor dat het eivoer aan de zaden wordt geplat. Als de vogel de lekkere zaden aan het pellen is, dan krijgt hij misschien toch nog wat eivoer binnen dat aan de schil van het zaad geplakt is. Maar erg betrouwbaar en kontroleerbaar is deze methode niet. Er zijn een aantal commerciële diëten voor papegaaien verkrijgbaar die gebaseerd zijn op dit principe. Het grote nadeel van dit dieet is dat de vogel nog steeds kan selecteren en ook de mogelijkheid heeft om het eivoer van de zaden af te vegen voordat hij het zaad gaat pellen en opeet.
Pellets en geëxtrudeerd korrelvoeding
Als alternatief kan gebruik worden gemaakt van pellets en geëxtrudeerd korrelvoeding. Met name in de Verenigde Staten zijn deze diëten voor papegaaien erg populair. Een gepelleteerd dieet kan nooit selectief gegeten worden. Het is altijd lastig om papegaaien te leren pellets te eten, maar als zij eenmaal gewend zijn, dan is het zeker dat zij alle nutriënten binnenkrijgen in de juiste hoeveelheden. Geëxtrudeerde korrels worden in het algemeen beter opgenomen. Gepelleteerd voer kan gegeven worden aan papegaaien groter dan of gelijk aan valkparkieten. Soms kunnen ook agapornissen leren pellets te eten. Maar als deze pellets te groot zijn kunnen zij pellets niet goed opnemen. Bekende merken zijn Harrison, Roundybush, Nutibird en Prettybird. Eigenlijk is dit het voer van eerste keuze. Naast deze pellets mag man tot 25% van het dagrantsoen, fruit, kaas etc gegeven worden.
Omschakelen
Het omschakelen van een eenzijdig zaad dieet op een met eivoer aangevuld dieet of op een volledig en compleet pellet dieet is niet altijd even makkelijk. Bij Dierenkliniek de Toren raden wij de mensen aan om te beginnen de gehele dag alleen het nieuwe voer in de kooi te zetten. Slechts kort voor het naar bed gaan mag dan gedurende een uurtje een bakje met het oude zaadmengsel naast het bakje met pelletvoer gehangen worden. De vogel hoeft dan niet met een lege maag te gaan slapen, maar zal 's ochtends wel weer met een lege maag wakker worden om vervolgens in de loop van de dag steeds meer aan het nieuwe voer gaan peuzelen. De meeste dieren zijn zo binnen 3-5 dagen om te wennen.
Lorie dieet
Het basisdieet van lories bestaat uit commercieel verkrijgbare lorinektar. Daarnaast zijn lories dol op vruchten (papaya, appel, druiven, vijgen, peren rozijnen, etc.).Ook brood, gekookte rijst en wortelen en sla kunnen een welkome afwisseling geven in het dieet. Houdt het Lorivoer goed vers en maak de voedingsflessen en bakken goed schoon aangezien het suikerrijke voeding betreft dat gemakkelijk gaat gisten.
Andere dingen
Sommige jonge wilde planten bijvoorbeeld paardebloemen, zuring en muur kunnen gegeten worden. Let erop dat ze niet bespoten zijn.
- Grit (geen zand of oesterschelp) moet ruim beschikbaar zijn.
- Verse schone takken moeten regelmatig aangevoerd worden.
Wees niet ongerust als uw papegaai soms zijn eigen uitwerpselen opeet. Veel papegaaien doen dit gewoonlijk om bepaalde voedingsstoffen binnen te krijgen. Zorg verder altijd voor voldoende vers drinkwater. Alle voedsel moet vers en weggehaald worden als het aan de kant gelegd is of vies geworden. Veranderingen in het dieet moeten geleidelijk aan aangebracht worden. Als uw papegaai maar één soort noot of zaad neemt, moet u die langzaam verminderen tot de papegaai weer evenwichtig eet.
Papegaaien in het wild brengen een groot gedeelte van de tijd door met voedsel zoeken in boomtoppen. Probeer verschillende keren per dag kleine beetjes te voeren om verveling terug te brengen. Zorg voor volledig voedsel dat hij moet bewerken in plaats van alles in kleine stukjes te hakken. Door voedselstukjes overal in de kooi te hangen, kunt u doen alsof hij overal moet zoeken en kunt u iets nieuws aan zijn omgeving toevoegen.
Voedingsmiddelen en grit kan men krijgen bij de plaatselijke dierenwinkel of rechtstreeks van een diervoedingsbedrijf. In gespecialiseerde tijdschriften staan advertenties van leveranciers en winkels voor de meeste dingen. Houtverkopers zijn een belangrijke bron voor houten blokken voor speelgoed en roesten. Een eenzijdig (arm) dieet is te vaak de oorzaak van ziekte onder papegaaien die thuis gehouden worden. Als u geen tijd heeft om een gevarieerd en interessant maal te bereiden, moet u óf een complete pelletvoeding geven óf zichzelf afvragen of u wel genoeg tijd heeft om een papegaai te houden.
Ziekte en Voeding
Een belangrijke bijdrage aan ziekte van papegaaien is verkeerde voeding. Het dieet moet altijd onderzocht worden bij de eerste tekenen van slechte gezondheid zoals b.v. het verlies van eetlust of lusteloosheid. Kwalen die kunnen ontstaan door arme voeding houden in: veren-, snavel-, en huidproblemen, broze botten, zwaarlijvigheid, diarree, epilepsie (krampen) ademhalingsproblemen en algemene slechte gezondheid.
Bron: drs. H.J. Ronner, http://www.dierenartsenpraktijkronner.nl
De auteur van deze text is niet aansprakelijk voor enige vorm van schade die kan ontstaan door het toepassen van de adviezen zonder tussenkomst van een dierenarts.
(zelf)diagnose en (zelf)therapie kunnen een verkeerde uitwerking hebben als de diagnose niet correct is.
Van oorsprong eten de grote papegaaien zaad en fruit. De grootte van hun snavel bepaalt grotendeels de grootte van het zaad en de noten die ze kunnen kraken. In het wild kunnen papegaaien 40-50 verschillende fruit, zaad, noten, bessen en nectar eten, afhankelijk van wat er op dat moment voorradig is. Vele soorten kromsnavels eten ook insekten en larven, waarna aktief gezocht wordt in de bomen of die toevallig mee opgegeten worden met ander voedsel.
Deze bron van natuurlijke eiwitten vullen het dieet aan. Het natuurlijke dieet heeft in het algemeen een vrij hoog gehalte aan vitamine A. In gevangenschap levende papegaaien moeten een dieet krijgen, dat in hun behoeften voorziet. Een manier om dit te verkrijgen is om hun natuurlijke dieet na te bootsen. Maar dat is niet eenvoudig. Dit houdt niet noodzakelijkerwijs in dat hun duur tropisch fruit gegeven moet worden Wel moet alles aangewend worden om de vogels een gevarieerd en uitgebalanceerd dieet te geven met deels vers voedsel. Voor de meeste grote papegaaien moet het dieet bestaan uit 25% zaden en noten, 25% klaargemaakte balletjes eivoer of hondenkoekjes en 50% fruit, groente en peulvruchten, plus wat dierlijk eiwit en andere dingen zoals hieronder genoemd: Nog beter is een volledig gepeletteerd voeder.
Traditioneel worden de volgende voeders verstrekt:
Papegaaien zaadmix
De papegaaienmix die in de handel is, bevat vaak te veel vethoudende zaden (vooral zonnebloempitten en pinda's). Het bevat vaak te weinig eiwit, vitamine A en Calcium en bevat relatief te veel Fosfor en vetten.
Zaden kunt u reeds gemengd krijgen of u kunt uw eigen zaden mengen. Geschikte zaden zijn tarwe, haver, maïs en gierst en peulvruchten. Deze zaden voorzien alleen in de energievoorziening. Eiwitten, vitaminen en mineralen moeten extra verstrekt worden in de vorm van eivoer.
Oliezaden
Men moet er aan denken dat dit soort zaden in de natuur meestal slechts een korte periode in het jaar beschikbaar zijn voor wilde papegaaien. Ofschoon het een goede energiebron
is, moet men ze beperkt geven om overgewicht van uw vogels te voorkomen. Zij bevatten veel cholesterol en zijn arm aan vitamine A en calcium.
Fruit
U kunt ze een grote verscheidenheid aan fruit geven, zoals appels, pruimen, eetbare bessen, sinaasappels en druiven.
Groenten
Hiervan kunt u veel soorten proberen te geven. Zoals wortels, selderij, koolsoorten, zoete maïs, waterkers, sla, paprika, pepers en gekookte wortels. (Avocado is giftig!)
Peulvruchten
Erwten, bonen en andere peulvruchten bevatten veel proteïne (eiwitten) en weinig vet en deze zijn geschikt voor grotere papegaaien. Was deze zaden eerst en zet ze daarna in de week. De meeste kromsnavels zullen anders deze harde erwten en bonen vrijwel zeker laten liggen.
Dierlijk eiwit
Dit is een bron van wezenlijk belangrijk. Eiwitten zijn opgebouwd uit aminozuren. In de darm worden eiwitten afgebroken tot losse aminozuren, waarna het lichaam er zelf weer nieuwe eiwitten mee bouwt. Vaak worden losse aminozuren door het drinkwater gegeven. Maar deze bieden qua voedingswaarde geen voordelen boven complete eiwitten en zijn wel veel duurder. Krekels en meelwormen zijn volop beschikbaar in de dierenwinkels. Maar deze zijn als voer niet ideaal omdat ze relatief weinig calcium bevatten. Insecten kunnen met mate gegeven worden net als gekookt (!) mager vlees, stukjes vis en magere kaas. Grotere papegaaien kunnen genieten van een kluif met goed gekookt (!) vlees eraan. Geef geen biefstuk tartaar of rauwe kip. Rauw vlees bevat vaak Salmonella bacteriën. Van deze en andere bacteriën worden wij mensen nog niet direct ziek van, maar de vogels die een veel minder sterk maagsap maken wel. Geef ook geen maden of insekten zoals huisvliegen, omdat die mogelijk een bron van bacteriële infectie zijn. Olie van de lever van een kabeljauw is een goede bron van calcium en vitaminen maar is vaak onsmakelijk.
Eivoer
Eivoer is een prima bron van dierlijk eiwit. Het grote probleem bij veel papegaaiachtigen is dat zij uit een dieet de zaden selecteren die zij lekker vinden en de rest 9waaronder juist het eivoer!) laten liggen. Om dit te voorkomen kan door het zaden-eivoer mengsel wat havermout gemengd worden. Als het geheel met een zeer kleine hoeveelheid water rul gemaakt wordt, zorgt het havermout ervoor dat het eivoer aan de zaden wordt geplat. Als de vogel de lekkere zaden aan het pellen is, dan krijgt hij misschien toch nog wat eivoer binnen dat aan de schil van het zaad geplakt is. Maar erg betrouwbaar en kontroleerbaar is deze methode niet. Er zijn een aantal commerciële diëten voor papegaaien verkrijgbaar die gebaseerd zijn op dit principe. Het grote nadeel van dit dieet is dat de vogel nog steeds kan selecteren en ook de mogelijkheid heeft om het eivoer van de zaden af te vegen voordat hij het zaad gaat pellen en opeet.
Pellets en geëxtrudeerd korrelvoeding
Als alternatief kan gebruik worden gemaakt van pellets en geëxtrudeerd korrelvoeding. Met name in de Verenigde Staten zijn deze diëten voor papegaaien erg populair. Een gepelleteerd dieet kan nooit selectief gegeten worden. Het is altijd lastig om papegaaien te leren pellets te eten, maar als zij eenmaal gewend zijn, dan is het zeker dat zij alle nutriënten binnenkrijgen in de juiste hoeveelheden. Geëxtrudeerde korrels worden in het algemeen beter opgenomen. Gepelleteerd voer kan gegeven worden aan papegaaien groter dan of gelijk aan valkparkieten. Soms kunnen ook agapornissen leren pellets te eten. Maar als deze pellets te groot zijn kunnen zij pellets niet goed opnemen. Bekende merken zijn Harrison, Roundybush, Nutibird en Prettybird. Eigenlijk is dit het voer van eerste keuze. Naast deze pellets mag man tot 25% van het dagrantsoen, fruit, kaas etc gegeven worden.
Omschakelen
Het omschakelen van een eenzijdig zaad dieet op een met eivoer aangevuld dieet of op een volledig en compleet pellet dieet is niet altijd even makkelijk. Bij Dierenkliniek de Toren raden wij de mensen aan om te beginnen de gehele dag alleen het nieuwe voer in de kooi te zetten. Slechts kort voor het naar bed gaan mag dan gedurende een uurtje een bakje met het oude zaadmengsel naast het bakje met pelletvoer gehangen worden. De vogel hoeft dan niet met een lege maag te gaan slapen, maar zal 's ochtends wel weer met een lege maag wakker worden om vervolgens in de loop van de dag steeds meer aan het nieuwe voer gaan peuzelen. De meeste dieren zijn zo binnen 3-5 dagen om te wennen.
Lorie dieet
Het basisdieet van lories bestaat uit commercieel verkrijgbare lorinektar. Daarnaast zijn lories dol op vruchten (papaya, appel, druiven, vijgen, peren rozijnen, etc.).Ook brood, gekookte rijst en wortelen en sla kunnen een welkome afwisseling geven in het dieet. Houdt het Lorivoer goed vers en maak de voedingsflessen en bakken goed schoon aangezien het suikerrijke voeding betreft dat gemakkelijk gaat gisten.
Andere dingen
Sommige jonge wilde planten bijvoorbeeld paardebloemen, zuring en muur kunnen gegeten worden. Let erop dat ze niet bespoten zijn.
- Grit (geen zand of oesterschelp) moet ruim beschikbaar zijn.
- Verse schone takken moeten regelmatig aangevoerd worden.
Wees niet ongerust als uw papegaai soms zijn eigen uitwerpselen opeet. Veel papegaaien doen dit gewoonlijk om bepaalde voedingsstoffen binnen te krijgen. Zorg verder altijd voor voldoende vers drinkwater. Alle voedsel moet vers en weggehaald worden als het aan de kant gelegd is of vies geworden. Veranderingen in het dieet moeten geleidelijk aan aangebracht worden. Als uw papegaai maar één soort noot of zaad neemt, moet u die langzaam verminderen tot de papegaai weer evenwichtig eet.
Papegaaien in het wild brengen een groot gedeelte van de tijd door met voedsel zoeken in boomtoppen. Probeer verschillende keren per dag kleine beetjes te voeren om verveling terug te brengen. Zorg voor volledig voedsel dat hij moet bewerken in plaats van alles in kleine stukjes te hakken. Door voedselstukjes overal in de kooi te hangen, kunt u doen alsof hij overal moet zoeken en kunt u iets nieuws aan zijn omgeving toevoegen.
Voedingsmiddelen en grit kan men krijgen bij de plaatselijke dierenwinkel of rechtstreeks van een diervoedingsbedrijf. In gespecialiseerde tijdschriften staan advertenties van leveranciers en winkels voor de meeste dingen. Houtverkopers zijn een belangrijke bron voor houten blokken voor speelgoed en roesten. Een eenzijdig (arm) dieet is te vaak de oorzaak van ziekte onder papegaaien die thuis gehouden worden. Als u geen tijd heeft om een gevarieerd en interessant maal te bereiden, moet u óf een complete pelletvoeding geven óf zichzelf afvragen of u wel genoeg tijd heeft om een papegaai te houden.
Ziekte en Voeding
Een belangrijke bijdrage aan ziekte van papegaaien is verkeerde voeding. Het dieet moet altijd onderzocht worden bij de eerste tekenen van slechte gezondheid zoals b.v. het verlies van eetlust of lusteloosheid. Kwalen die kunnen ontstaan door arme voeding houden in: veren-, snavel-, en huidproblemen, broze botten, zwaarlijvigheid, diarree, epilepsie (krampen) ademhalingsproblemen en algemene slechte gezondheid.
Bron: drs. H.J. Ronner, http://www.dierenartsenpraktijkronner.nl
De auteur van deze text is niet aansprakelijk voor enige vorm van schade die kan ontstaan door het toepassen van de adviezen zonder tussenkomst van een dierenarts.
(zelf)diagnose en (zelf)therapie kunnen een verkeerde uitwerking hebben als de diagnose niet correct is.
